Wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen; hoe zit het ook alweer?

Hoe je vakantiedagen optimaal kunt beheren voor een productief en tevreden team

Het is zomer, ook al werkt het weer nog niet helemaal mee. Toch staan de zomervakanties van jouw werknemers voor de deur. Het plannen hiervan blijft ieder jaar weer een uitdaging. Hoewel het in theorie eenvoudig lijkt om de vakanties goed te verdelen en voor voldoende bezetting te zorgen, blijkt dit in de praktijk voor veel bedrijven een stuk moeilijker te zijn. Je kunt het jezelf gemakkelijker maken door goed inzicht te hebben in de regels en mogelijkheden rondom vakantiedagen. Daarom hebben we in deze blog alles wat je moet weten over vakantiedagen voor je op een rijtje gezet. Laten we erin duiken!

Het belang van vakantiedagen voor duurzame inzetbaarheid medewerkers

Als werkgever is het belangrijk om je medewerkers aan te moedigen hun vakantiedagen op te nemen. Vakantiedagen spelen namelijk een cruciale rol in het bevorderen van de duurzame inzetbaarheid van je team. Door regelmatig vakantiedagen op te nemen, kunnen medewerkers fysiek en mentaal herstellen, wat hun gezondheid en productiviteit ten goede komt. Een uitgeruste medewerker is niet alleen gelukkiger, maar ook efficiënter en creatiever. Bovendien helpt het opnemen van vakantiedagen om stress en burn-out te voorkomen, wat leidt tot een lager ziekteverzuim en een hogere werknemerstevredenheid.

Hoeveel vakantiedagen hebben mijn medewerkers in 2024?

In Nederland is het bij wet bepaald dat medewerkers vier keer het aantal contracturen als vakantieverlof krijgen. Dit betekent dat wanneer een medewerker 40 uur werkt, deze medewerker recht heeft op 160 verlofuren, oftewel 20 verlofdagen. Dit zijn de wettelijke vakantiedagen. Deze zijn bij wet geregeld én worden door de werkgever doorbetaald.

Er zijn werkgevers die, bovenop deze wettelijke verlofuren, extra doorbetaalde verlofuren aan hun medewerkers bieden. Dit zijn de bovenwettelijke vakantiedagen. Deze vorm van verlof is niet bij wet geregeld. Het kan wel juridisch geregeld zijn in een CAO of een arbeidsvoorwaardenregeling.

Hoe bouwt een medewerker wettelijke vakantiedagen op?

Medewerkers bouwen wettelijke verlofdagen altijd op, ook tijdens een periode van zwangerschapsverlof of periode van arbeidsongeschiktheid. Een uitzondering hierop is ouderschapsverlof. Op ouderschapsverlofuren bouwt een medewerker namelijk geen verlofuren op.

Hoe bouwt een medewerker wettelijke vakantiedagen op?

Bovenwettelijke verlofdagen kunnen ook opgebouwd worden tijdens zwangerschapsverlof of arbeidsongeschiktheid, tenzij hierover andere afspraken in de CAO of in het arbeidscontract zijn gemaakt. Werkgevers en medewerkers kunnen dus overeenkomen dat er tijdens arbeidsongeschiktheid geen bovenwettelijke vakantiedagen worden opgebouwd. Als dat niet overeengekomen is, dan bouwt een medewerker tijdens ziekte ook de bovenwettelijke dagen op.

Maar hoe zit dat nu als een medewerker met verlof is en dan ziek wordt? De medewerker meldt zich op dat moment ziek en hoeft voor de dagen dat hij ziek is geen vakantiedagen op te nemen. Deze blijven dan dus staan.

Heeft een medewerker tijdens langdurige arbeidsongeschiktheid het recht om vakantiedagen op te nemen?

Wanneer een medewerker langdurig arbeidsongeschikt is en verlof wil opnemen, gelden er andere regels. Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen. Voor de bovenwettelijke vakantiedagen kun je afspreken dat deze als vakantiedagen worden opgenomen. Als de medewerker hiermee instemt, kunnen de vakantiedagen ook van het wettelijke verlofsaldo worden afgetrokken. 

Wanneer vervallen de vakantiedagen?

Wettelijk verlof vervalt zes maanden na afloop van het jaar waarin het is opgebouwd. De verlofdagen opgebouwd in het huidige jaar vervallen dus per 1 juli van het volgende jaar. Medewerkers moeten wel de gelegenheid hebben gehad deze wettelijke verlofdagen op te nemen.

Bovenwettelijk verlof vervalt in ieder geval pas na vijf jaar.

Uitbetalen van vakantiedagen, wanneer kan dat?

Niet elke medewerker zit te wachten op vrije dagen, sommige medewerkers hebben hun verlofdagen liever uitbetaald. Met wettelijke verlofdagen kan dit niet, deze moeten echt als verlof worden opgenomen. Een uitzondering hierop is wanneer een medewerker uit dienst gaat. Dan ben je als werkgever verplicht om de niet opgenomen verlofdagen uit te keren in geld. Een andere optie is om de medewerker de overgebleven wettelijke verlofuren bij de nieuwe werkgever op te laten nemen.

Bovenwettelijke verlofdagen kunnen wel op elk gewenst moment uitbetaald worden. Vaak staan afspraken hierover in de CAO of arbeidsovereenkomst opgenomen.

Vakantiedagen berekenen voor een goed overzicht

Om de vakantiedagen van je team optimaal te beheren, is het belangrijk om een overzicht bij te houden van het aantal uren per medewerker, inclusief zowel wettelijke als bovenwettelijke uren en hun vervaldatums. Stimuleer je medewerkers actief om hun verlof op te nemen, zodat ze kunnen ontspannen en opladen. Een overzichtelijke administratie helpt je om niets over het hoofd te zien en zorgt ervoor dat iedereen zijn welverdiende vrije tijd kan benutten.

Begin vandaag nog met het organiseren van de vakantiedagen en moedig je team aan om hun verlof tijdig in te plannen. Zo zorg je niet alleen voor een zorgeloze zomer, maar ook voor een gezond en productief team dat na de vakantie weer vol energie aan de slag kan. Op naar een stralende zomer!