Wet DBA: de Belastingdienst gaat handhaven op arbeidsrelaties vanaf 2025

De ontwikkelingen rondom de Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) zijn gericht op het aanpakken van schijnzelfstandigheid en het verduidelijken van arbeidsrelaties. Het handhavingsmoratorium komt namelijk te vervallen vanaf 2025. Dit betekent dat de handhaving van de wet DBA vanaf dat moment wordt hervat door de Belastingdienst.

Een moratorium houdt een (tijdelijke) opschorting van een wet in. In dit geval betekent het dat de handhaving op de kwalificatie van arbeidsrelaties bij opdrachtgevers is opgeschort. Het handhavingsmoratorium, dat in 2016 werd ingevoerd om opdrachtgevers en opdrachtnemers de tijd te geven hun arbeidsrelaties correct vorm te geven, wordt per 1 januari 2025 opgeheven. Dit betekent dat de Belastingdienst vanaf dan weer actief gaat handhaven op schijnzelfstandigheid. Vanaf dit moment kan de Belastingdienst ook naheffingen opleggen in situaties waar geen sprake is van echte zelfstandigheid​​.Voorheen was dit alleen het geval bij kwaadwillendheid.

Hoe kan je als opdrachtgever voorkomen dat er sprake is van schijnzelfstandigheid? Hiervoor kan je gebruik maken van  de modelovereenkomsten die door de Belastingdienst zijn goedgekeurd. Deze overeenkomsten moeten duidelijkheid bieden over de aard van de arbeidsrelatie. Er is ook een webmodule beschikbaar, waarmee opdrachtgevers kunnen toetsen of een arbeidsrelatie buiten dienstbetrekking valt. Het gebruik van deze middelen geven  geen 100% garantie. Er zal altijd getoetst worden op basis van de werkelijke feiten en omstandigheden. Als je hier over twijfelt is het verstandig te overleggen met een juridisch adviseur.

Het kabinet werkt aan verdere verduidelijking en aanpassing van de regelgeving. Dit omvat onder andere het verduidelijken van het criterium 'gezagsverhouding'. Deze inspanningen vallen onder een groter plan, het ontwikkelen van een toekomstbestendige arbeidsmarkt. Binnen dat plan worden ook fiscale regelingen en sociale zekerheden voor zelfstandigen herzien, om een gelijker speelveld te creëren. Het wetsvoorstel is inmiddels ter beoordeling voorgelegd aan de Raad van State.

Het opheffen van het handhavingsmoratorium betekent dat zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers zich goed moeten voorbereiden op de handhaving. Het is essentieel om bestaande overeenkomsten te herzien en, indien nodig te laten goedkeuren door de Belastingdienst om fiscale risico's en boetes te voorkomen. Uiteindelijk wijzigt de Wet DBA niet. Opdrachtgevers en zzp'ers moeten transparant zijn over de aard van hun arbeidsrelatie en passende maatregelen treffen om schijnzelfstandigheid te voorkomen.

Voor verdere details en begeleiding is het aan te raden om advies in te winnen en gebruik te maken van de beschikbare tools zoals de modelovereenkomsten en de webmodule​.